یکی از جدیدترین دغدغه های مدیران برای زیباسازی فضای شهری و عمومی است که در سال های اخیر مطرح شده است. همه ما به شکل‌های مختلفی تجربه استفاده از مبلمان شهری را داشته‌ایم و در بیشتر موارد پیش خودمان از طراحان آنها تشکر کردیم. وجود یک سطل زباله خلاقانه یا وجود یک نیمکت زیبا و دلنشین یا حتی استفاده از وسایل ورزشی برای کاهش وزن نمونه‌هایی از کاربردهای مبلمان شهری هستند که هر کسی با توجه به نیاز خود از آنها استفاده می‌کند. گاهی این مبلمان صرفاً جنبه زیبایی و تزئینی داشته و در برخی موارد از آنها برای تبلیغات استفاده می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که مبلمان های شهری بسیار متنوع باشند و به طراحان آنها امکان خلاقیت و پیاده سازی ایده‌های نو را بدهند.
در جواب این سوال که مبلمان شهری چیست باید بگوییم که اصطلاح مبلمان شهری در صنعت شهرسازی به کار برده می شود. منظور از این اصطلاح ابهام برانگیز چیست؟ لازم است هر شهری برای رفاه ساکنانش مجهز به تجهیزات و اسباب خاصی شود. با استفاده از این اسباب و وسایل محیط برای انجام فعالیت های روزانه و شبانه ی شهروندان آماده می شود. در ادامه روش های زیباسازی با مبلمان شهری را برای شما به طور کامل شرح خواهیم داد.
تجهیزات و مبلمان شهری
اصطلاح مبلمان شهری دامنه ی وسیعی دارد. تمام تجهیزات، دستگاه ها و وسایلی که در فضای شهر نصب شده و استفاده ی عمومی دارند شامل مبلمان شهری می شوند. این اشیا و وسایل با ویژگی های خود مانند، رنگ، فرم و ماهیت کاربردی شان باعث ارتقای کیفیت زندگی شهروندان می شوند. استفاده از مبلمان شهری نامناسب و یا حذف این تجهیزات از فضاهای عمومی، باعث بی پاسخ ماندن نیازهای مردم شده و نظام شهری دچار مشکل می شود. نوع مبلمان شهری نشانگر هویت و فرهنگ یک شهر است. با طراحی مناسب این تجهیزات و نصب در مکان لازم، نیازهای رفاهی شهروندان تامین شده و هویت آن ها نیز معرفی می شود.
مبلمان و تجهیزات شهری در حقیقت به تمام ابزار و وسایل رفاهی، ارتباطی، تزئینی، هنری و … که وجهه‌ی مشخصی به شهر می‌بخشند و آن را نسبت به بقیه شهرها و محیط‌ها متمایز می‌کند گفته می‌شود. این تعریف می‌تواند تعریف کاملی باشد اما همچنان جای کار دارد. مشخصا هر شهری با توجه به نمای کلی آن، میدان‌های اصلی، مرکز شهر، پارک‌ها و تزئینات خیابان‌های آن شناخته می‌شود. به احتمال زیاد تا کنون از افراد مختلفی شنیده باشید که شهری که به تازگی به آن مسافرت کرده‌اند بسیار زیبا بوده است و معمولا دلایلی هم که می‌آورند بیشتر به فضای کلی شهر، امکانات رفاهی و پاکیزگی و زیبایی آن برمی‌گردد. اینجا دقیقا جایی است که اهمیت مبلمان شهری مشخص می‌شود.
مبلمان و تجهیزات شهری در بالا بردن سطح زندگی شهروندان نقشی بسیار تعیین‌کننده دارد. به طور مثال اگر داخل شهر سطل‌های زباله در فواصل کمی نزدیک هم وجود داشته باشند، مسلما نظافت و تمیزی شهر بیشتر از سابق می‌شود و این امر در بهداشت و سلامت شهروندان بسیار ضروری است، یا اتاقک‌های مخصوص برای انتظار اتوبوس و یا هنگام بارندگی، تا از خیس شدن لباس‌ها و وسایل شهروندان جلوگیری کند.
زیاده‌روی در طراحی مبلمان شهری هم غالبا نتیجه‌ای عکس دارد. به طور مثال تصور کنید داخل شهر در هر ده قدمی یک سطل زباله، یک نیمکت و یک گلدان تزئینی باشد. این کار در حقیقت باعث می‌شود تا فضای شهر کاملا مصنوعی و شلوغ شود. هنر طراح مبلمان شهری این است که تعادلی در میزان استفاده از المان‌ها برقرار کند، تا هم امکانات مورد نیاز برای شهروندان در دسترس قرار گیرد و هم به زیبایی شهر لطمه وارد نشود. این تعادل باید در هزینه‌ها هم اعمال شود، تا برای خرید مبلمان شهری بتوانند هزینه‌ا‌ی منطقی را پرداخت کنند.
طراحی مبلمان شهری
تجهیزات و مبلمان شهری لازم است سه ویژگی داشته باشند. کاربردی باشند. هویت مند باشند. از لحاظ بصری نیز زیبا باشند. دارا بودن این سه ویژگی مستلزم آن است که نه تنها به جنبه ی عملکردی و کاربردی این وسایل دقت شود، بلکه فرم و رنگ آن ها نیز هماهنگ با محیط بوده و در مکان مناسبی نصب و استفاده شوند. همان طور که پیش تر ذکر شد، تجهیزات و مبلمان شهری به فرهنگ آن شهر وابسته است. به همین دلیل امروزه در طراحی این اسباب و وسایل مانند: المان های شهری، میز و صندلی پارکی، آبنمای شهری، تجهیزات روشنایی و … به ظرفیت های منطقه، بافت و هویت شهر و ساکنانش توجه ویژه ای می شود.
